Fondacija CNVP (Connecting Natural Values and People) organizovala je juče, 04.07. radionicu pod nazivom „Regionalno umrežavanje i razmjena najboljih praksi u politikama ruralnog razvoja“ u hotelu Bianca u Kolašinu, Crna Gora.
Pored predstavnika CNVP Montenegro i Kosovo, događaju je prisustvovalo više od 40 učesnika različitih zainteresovanih strana, Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja, lokalnih samouprava, Mreže za ruralni razvoj Crne Gore, NVO sektora, predstavnici iz Slovenije, Hrvatske i sa Kosova, te predstavnici obrazovnih institucija, udruženja proizvođača, turističke organizacije i pojedinačni proizvođači.
Radionicu je otvorila predstavnica CNVP za Crnu Goru, Mensura Nuhodžić Ferlin, nakon čega je učesnike pozdravio načelnik Direkcije za monitoring i evaluaciju ruralnog razvoja u Ministarstvu poljoprivrede i ruralnog razvoja Crne Gore, Enis Gjokaj.
U uvodnom izlaganju, gospođa Nuhodžić Ferlin je predstavila projekat „Ruralni razvoj vođen ruralnim organizacijama civilnog društva“ u okviru kojeg je sastanak organizovan, kao i ciljeve projekta, uslove za aplikante, rezultate realizovanih aktivnosti i probleme sa kojima se najčešće ljudi u ruralnim sredinama susreću. Kao neke od ključnih problema koji su izdvojeni i tokom ranijih skupova, ona je izdvojila sljedeće:
- gradovi kao Šavnik, Žabljak, Plužine, Pljevlja za šest mjeseci bilježili odliv stanovništva za skoro 50 odsto,
- nepostojanje standardizovanih proizvoda,
- nepostojanje formalno pravnog uređenja za pojedine poljoprivredne proizvode,
- neodrživo korišćenje ruralnih resursa,
- nedovoljno poznavanje dokumenata i regulative o ruralnom razvoju od strane organizacija civilnog društva,
- mali broj registrovanih seoskih domaćinstava,
- slaba informisanost ljudi iz ruralnih područja,
- nespremnost poljoprivrednika za unapređenje usluge i ponude,
- nedovoljna promocija domaćih proizvoda,
- nedovoljna promocija benefita života u ruralnim područjima,
- nedovoljno uključene lokalne samouprave,
- loša umreženost,
- organizacije civilnog društva nemaju dovoljno iskustva u pisanju i implementaciji projekata, itd.
Načelnik Direkcije za monitoring i evaluaciju ruralnog razvoja u Ministarstvu poljoprivrede i ruralnog razvoja Crne Gore, Enis Gjokaj, predstavio je učesnicima statističke podatke o javnim pozivima MPRR kroz koje su poljoprivredni proizvođači uspjeli unaprijediti svoju proizvodnju, opremu i dr. aktivnosti, sa posebnim osvrtom na IPARD like i MIDAS.
Goran Šoster, predsjednik LAG Prlekija – PREPARE iz Slovenije govorio je o značaju LEADER pristupa za razvoj poljoprivrede jedne zemlje. Kao pozitivan primjer primjene ove mjere on je naveo Njemačku, gdje se na ovaj nalin obezbjeđuje 40 odsto budžeta za rast i razvoj poljoprivrede.Dodatno, on je naglasio da LEADER mjera treba da se sprovodi na lokalnom nivou, i to putem lokalnih akcionih grupa (LAGova). Osvrnuvši se na veliki broj politika za umrežavanje, on je ukazao na potrebu iniciranja istog na lokalnom, nacionalnom i međunarodnom nivou, kao i značaj bottom-up pristupa u komunikaciji pri tom procesu.
Hrvatsku mrežu za ruralni razvoj predstavila je gospođa Meri Krnić, koja je ukratko rezimirala njihove ključne aktivnosti, osvrnuvši se na način na koji funkcionišehrvatska poljoprivreda, metode postizanja održivosti radnih mjesta i ostanka mladih u ruralnoj sredini, kao i na mjere i prioritete definisane programom ruralnog razvoja Hrvatske. Na području Hrvatske trenutno postoje 54 LAGa, čija je primarna vizija da rade na podizanju svijesti o značaju očuvanja kulturne baštine, te konstantnog informisanja stanovništva o mogućnostima razvoja poljoprivrede, samozapošljavanja itd.
O aktivnostima Mreže za ruralni razvoj govorio je Đorđije Brkuljan, koji je učesnicima predstavio dva projekta na kojima Mreža trenutno radi, kao i osnovne ciljeve i primjere umrežavanja na nivou Crne Gore. Kao primarni cilj Mreže on je istakao poboljšanje kapaciteta lokalnih akcionih grupa, malih farmera i proizvođača, te ukazao na značaj kontinuirane edukacije, kako članova Mreže, tako i svih zainteresovanih subjekata. Psom na nacionalnom nivou, Mreža je aktivna i na regionalnim i evropskom nivou, a pritom je i jedan od osnivača Balkanske mreže za ruralni razvoj.
Nakon izlaganja učesnika, uslijedila je panel diskusija, na kojoj su učestvovali Enis Gjokaj ispred Ministarstva poljoprivrede, Đorđije Brkuljan ispred Mreže za ruralni razvoj Crne Gore, Meri Krnić kao predstavnica Mreže za ruralni razvoj Hrvatske, Goran Šoster – PREPARE, i Dejan Zejak, Biotehnički centar Bijelo Polje. Glavne teme diskusije bile su: rad na twinning projektima; tehnička pomoć Ministarstva poljoprivrede, kao i budžet i aktivnosti koje treba sprovesti u tom procesu; mjerila za otvaranje Poglavlja 11; mjere koje se sprovode kroz IPARD za podršku poljoprivredi; značaj umrežavanja i udruživanja u smislu zajedničkog nastupa pred Ministarstvom u cilju traženja adekvatne podrške; rad lokalnih samouprava na razvoju poljoprivrede i izradi startegije za ruralni razvoj; izrada lokalnih strategija za ruralni razvoj na opštinskom nivou kao osnova za razvoj LAGova; uključenost Mreže u promociju LAGova i LEADER mjera; uslovi članstva u Mreži; osnivanje ruralnih parlamenata na nacionalnom nivou; saradnja sa evropskim ruralnim parlamentom; povlačenje sredstava iz IPARD-a od strane LAGova, kvalitet aplikacija primljenih kroz IPARD na nivou države.
Dejan Zejak iz Biotehničkog centra govorio je o potencijalima za razvoj malinarstva u Crnoj Gori, posebno ukazujući na važnost primjene bottom-up pristupa. Govorio je i o maloj količini malina u Crnoj Gori i nepostojanju otkupa.Kao ključni problem on je naveo nedovoljno razvijene kapacitete malinara, te sugerisao da se taj problem može riješiti definisanjem javne strategije, uvođenjem katastra o zasadu maline, popis sorte i količine, modernizacijom zasada i promjenom sortimenata.
O tome koji se to problemi javljaju u procesu od proizvodnje do prodaje govorio je Marko Maraš, kao osnivač platforme Seljak.me i predstavnik mladih koji žele da unesu inovacije u poljoprivredu. Prvi korak ka povezivanju proizvođača i kupaca on je napravio pokretanjem platforme Seljak.me. Za 11 mjeseci rada on je uočio koji su to problemi proizvođača a koji kupaca, pa je nha taj nalin došao na ideju o pokretanju sajta gdje svaki „mali“ proizvođač može lakše doći do kupca i postati veliki poljoprivredni proizvođač. Osim toga, on planira i pokretanje platforme AGRONET, koja će objediniti i druge servise za proizvođače i kupce koji ima za cilj olakšavanje procesa prodaje. Fokus platforme je poboljšanje prodaje domaćih proizvoda, te digitalizacija ruralnih domaćinstava. U procesu dolaska do željenog tržišta, on je naveo primarnu važnost vidljivosti, edukacije i pravovremene informacije.
Kao primjer dobre prakse umrežavanja u oblasti ruralnog turizma Anđa Vukčević Zorić je predstavila Turistički klaster Montenegro iz Nikšića. Ona je učesnicima predstavila strukturu klastera, moetode povećanja prodaje i promocije, kao i dosadašnje aktivnosti, izazove i probleme sa kojima su se suočavali.
Događaj je zaključen diskusijom tokom koje su četiri predstavnice iz oblasti ruralnog turizma govorile o svojim iskustvima u ovoj oblasti: zašto su odlučile da se time bave, koje su njihove primarne djelatnosti, te koji su to izazovi i problemi sa kojima se suočavaju svakodnevno i na kji način ih rješavaju.
Cilj ove radionice bio je da se ojača dijalog između svih zainteresovanih strana za razvoj ruralnih područja, kao i efikasnije učešće civilnog sektora u kreiranju javnih politika i donošenju odluka.
Učešće predstavnika organizacija iz nekoliko zemalja iz regiona koje rade u oblasti ruralnog razvoja pružilo je mogućnost umrežavanja i predstavljanja najboljih praksi i iskustava u politici ruralnog razvoja.
Radionica je organizovana u okviru EU projekta „Ruralni razvoj vođen ruralnim organizacijama civilnog društva“. Projekat je finansijski podržan od strane Europske unije, a sprovodi ga CNVP – Organizacija za povezivanje prirodnih resursa i ljudi, kao i partnerske organizacije RDA BK&P- Regionalna razvojna agencija za Bjelasicu, Komove i Prokletije i Unija stočarskih proizvođača Crne Gore.
(broj pregleda: 34)
